امنیت جوملا: نکات کلیدی برای محافظت از وب‌سایت شما

جوملا یکی از محبوب‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوا است. بیش از ۲.۵ میلیون وب‌سایت از جوملا استفاده می‌کنند، و همین موضوع باعث شده که این پلتفرم به هدف جذابی برای کلاهبرداران، بدافزارها و حملات باج‌افزاری تبدیل شود. اگر شما هم از جوملا استفاده می‌کنید، احتمالا نگران امنیت وبسایت خود هستید. خوشبختانه، راهکارهای امنیتی زیادی برای افزایش امنیت جوملا وجود دارد و ما در این مطلب از پیتا هاست قرار است به آن بپردازیم. پس با کا تا انتهای مطلب همراه باشید.

چرا امنیت جوملا مهم است؟

امنیت یک وب‌سایت جوملایی نه‌تنها از اطلاعات کاربران محافظت می‌کند، بلکه جلوی آسیب‌های جدی به کسب‌وکار شما را نیز می‌گیرد. در صورت هک شدن سایت، اطلاعات حساس ممکن است در معرض سرقت قرار بگیرد، سئو سایت آسیب ببیند و حتی از سوی موتورهای جستجو در لیست سیاه قرار گیرد. با تأمین امنیت جوملا، می‌توان از سرقت اطلاعات کاربران جلوگیری کرد، اعتماد مشتریان را حفظ نمود، ریسک از دست رفتن داده‌ها را کاهش داد و در برابر حملات مخربی مانند تزریق SQL و بدافزارها مقاوم بود. در بخش‌های بعدی به شما نشان می‌دهیم که چطور می‌توانید با استفاده از ابزارها و اقدامات مناسب، امنیت وبسایت خود را تضمین کنید.

بهترین افزونه‌های امنیتی جوملا

یکی از بهترین راهکارها برای افزایش امنیت جوملا، استفاده از افزونه‌های امنیتی است. این افزونه‌ها قابلیت‌هایی مانند فایروال، اسکن بدافزار و محافظت از ورود غیرمجاز را ارائه می‌دهند. در ادامه چند نمونه از بهترین افزونه‌های امنیتی جوملا را معرفی می‌کنیم.

افزونه RS Firewall!

همان‌طور که از اسم این افزونه پیداست، RS Firewall! یک فایروال است که تمام ترافیک ورودی را بررسی کرده و فعالیت‌های مخرب را مسدود می‌کند. همچنین می‌توانید آن را طوری تنظیم کنید که دسترسی از کشورهای خاص یا آدرس‌های IP مشخص را محدود کند.

افزونه Watchful

افزونه Watchful یکی از شناخته‌شده‌ترین افزونه‌های امنیتی جوملاست. این افزونه تغییرات سایت شما را بررسی می‌کند و در صورت شناسایی هرگونه تغییر مشکوک، از طریق ایمیل به شما اطلاع می‌دهد. به این ترتیب، می‌توانید قبل از اینکه وب‌سایتتان دچار مشکل شود، اقدامات لازم را انجام دهید. Watchful یک افزونه رایگان است و نصب آن فقط چند دقیقه زمان می‌برد.

افزونه JomDefender

JomDefender یک افزونه امنیتی پیشرفته است که از وب‌سایت شما را در برابر حملات مخرب محافظت می‌کند. این افزونه تمام فایل‌ها و پوشه‌های سایت را اسکن کرده و در صورت شناسایی موارد آلوده، آن‌ها را پاک‌سازی می‌کند. علاوه بر این، JomDefender چندین قابلیت امنیتی دیگر مانند محافظت از رمز عبور، احراز هویت دو مرحله‌ای، مسدودسازی IP، مقابله با حملات Brute Force، ارسال اعلان‌های امنیتی از طریق ایمیل و اسکن بدافزار را ارائه می‌دهد.

افزونه Security Check Pro

Security Check Pro یک سرویس امنیتی آنلاین است که طیف وسیعی از امکانات را برای محافظت از اطلاعات شخصی و امنیت وب‌سایت شما ارائه می‌دهد. این افزونه با استفاده از جدیدترین فناوری‌ها، سایت جوملای شما را در برابر تهدیدات سایبری محافظت می‌کند. از جمله قابلیت‌های کلیدی این افزونه می‌توان به اسکن لحظه‌ای برای شناسایی تهدیدات، حذف بدافزار و فایروال برای جلوگیری از دسترسی‌های غیرمجاز اشاره کرد.

این افزونه‌ها به شما کمک می‌کنند تا امنیت وب‌سایت جوملای خود را به سطح بالاتری ببرید و از اطلاعات و محتوای سایتتان در برابر تهدیدات محافظت کنید.

نکات کلیدی برای افزایش امنیت جوملا

استفاده از افزونه‌های امنیتی فقط یک نقطه شروع برای مراقبت از وبسایت جوملایی است. علاوه بر استفاده از این افزونه‌ها، شما باید نکاتی را رعایت کنید که از بروز مشکلات امنیتی بالقوه جلوگیری می‌کند.

۱. به‌روزرسانی هسته جوملا و افزونه‌ها

یک قانون همیشگی در دنیای اینترنت: همه چیز را به‌روز نگه دارید! استفاده از نسخه‌های قدیمی نرم‌افزار، سایت شما را در معرض خطر قرار می‌دهد. شاید به‌روزرسانی جوملا کار راحتی نباشد، اما اگر این کار را انجام ندهید، احتمال سوءاستفاده از آسیب‌پذیری‌های موجود افزایش می‌یابد. جوملا در هر نسخه، مشکلات امنیتی را برطرف می‌کند. اگر سایتتان را آپدیت نکنید، در واقع یک حفره امنیتی را برای هکرها باز گذاشته‌اید.

برای بررسی نسخه فعلی جوملا و افزونه‌های سایتتان از این دو مسیر استفاده کنید.

• هسته جوملا: به داشبورد بروید و مسیر System > System Information  را دنبال کنید.
• افزونه‌ها: از مسیر Extensions > Manage > Manage  نسخه نصب‌شده را مشاهده کنید.

جوملا همچنین در صورت شناسایی آسیب‌پذیری در هسته یا افزونه‌ها، به شما اطلاع می‌دهد. می‌توانید در صفحه رسمی اطلاع‌رسانی امنیتی جوملا ثبت‌نام کنید تا از آخرین به‌روزرسانی‌ها مطلع شوید.

2. حذف قالب‌ها و افزونه‌های غیرضروری برای افزایش امنیت جوملا

جوملا متن‌باز است، به این معنی که کد آن در دسترس عموم قرار دارد و توسعه‌دهندگان مختلف می‌توانند برای آن افزونه و قالب بسازند. اما همه این افزونه‌ها استانداردهای امنیتی لازم را ندارند. نصب یک افزونه جدید می‌تواند سایت شما را در برابر تهدیدات آسیب‌پذیر کند. همیشه از افزونه‌های معتبر استفاده کنید و بررسی کنید که آخرین بار چه زمانی به‌روز شده‌اند. پیشنهاد می‌کنیم اگر دیگر از افزونه‌ای استفاده نمی‌کنید، آن را حذف کنید، چرا که هرچه کد کمتری روی سایتتان باشد، احتمال مشکلات امنیتی نیز کمتر خواهد بود. اگر به هر دلیلی نمی‌توانید جوملا را به‌روز نگه دارید، یک فایروال برای محافظت از سایتتان فعال کنید.

3. مخفی کردن پنل مدیریت جوملا

آدرس پیش‌فرض پنل مدیریت جوملا این است: http://www.yoursite.com/administrator

هکرها با حملات Brute Force (حمله با حدس زدن پسورد) سعی می‌کنند به این مسیر دسترسی پیدا کنند و رمز عبور را بشکنند. شما می‌توانید با استفاده از افزونه‌های امنیتی جوملا که در قسمت قبلی بررسی شد، یک آدرس یکتا و غیرقابل‌حدس برای ورود به پنل مدیریت تنظیم کنید. قبل از تغییر آدرس، در یک محیط آزمایشی تست کنید، چون ممکن است عملکرد برخی بخش‌های سایت مختل شود.

4. ایمن‌سازی نقاط ورود برای افزایش امنیت جوملا

هکرها اغلب نام کاربری پیش‌فرض admin  را برای ورود به سایت امتحان می‌کنند. پس نام کاربری پیش‌فرض را تغییر دهید تا شانس نفوذ کاهش یابد. برای این کار به بخش User Manager  در جوملا بروید و یک نام کاربری جدید تنظیم کنید. علاوه بر این، رمزهای عبور قوی و منحصربه‌فرد استفاده کنید. رمز عبورتان باید طولانی (حداقل ۱۲ کاراکتر) و شامل حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها باشد. می‌توانید از ابزارهای مدیریت رمز عبور (Password Managers) برای تولید و ذخیره رمزهای قوی استفاده کنید.

۵ – فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA)

احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA) لایه امنیتی اضافی برای ورود به حساب کاربری شما ایجاد می‌کند. هنگام ورود، علاوه بر رمز عبور، باید یک کد ۶ رقمی که از طریق ایمیل، پیامک یا اپلیکیشن احراز هویت ارسال می‌شود را وارد کنید. جوملا از Google Authenticator برای این کار پشتیبانی می‌کند. برای فعال‌سازی:

1. به پنل مدیریت جوملا وارد شوید.
2. مسیر Components > Post-Installation Messages  را دنبال کنید.
3. روی Enable Two-Factor Authentication  کلیک کنید.
4. به صفحه پروفایل کاربری خود منتقل می‌شوید.
5. اپلیکیشن Google Authenticator را روی گوشی خود نصب کنید.
6. کد QR را اسکن کنید.
7. کد ۶ رقمی نمایش داده‌شده در گوشی را وارد کنید.
8. روی Save & Close  کلیک کنید.

اگر گزینه Two-Factor Authentication را نمی‌بینید، بهPlugin Manager  بروید و افزونه مربوط به Google Authenticator را فعال کنید.

6. استفاده از HTTPS / SSL

با داشتن یک گواهینامه SSL، سایت شما از پروتکلHTTPS  برای انتقال امن اطلاعات بین مرورگر و سرور استفاده می‌کند. این موضوع به‌ویژه هنگام انتقال اطلاعات حساس، مثل جزئیات کارت اعتباری در صفحات پرداخت یا اطلاعات شخصی در فرم‌های ورود و تماس، اهمیت دارد. علاوه بر امنیت، فعال کردن SSL چند مزیت دیگر هم دارد مثل بهبود رتبه در گوگل عملکرد بهتر و افزایش سرعت سایت. البته توجه داشته باشید که SSL از هک شدن سایت جلوگیری نمی‌کند. این گواهینامه فقط اطلاعات در حال انتقال را رمزگذاری می‌کند، اما همچنان یک ابزار ضروری برای سایت‌های فروشگاهی و سایت‌هایی است که با اطلاعات کاربران سر و کار دارند.

7. به‌روزرسانی نسخه PHP

امنیت جوملا تا حد زیادی به نسخه PHP مورد استفاده بستگی دارد. نسخه‌های قدیمی PHP  ممکن است حاوی آسیب‌پذیری‌هایی باشند که مهاجمان از آن‌ها سوءاستفاده می‌کنند. برای بررسی نسخه فعلی PHP، می‌توانید از طریق کنترل پنل هاست خود این کار را انجام دهید. بسته به سرویس‌دهنده‌ی هاست، این گزینه معمولاً درcPanel  قابل مشاعده است. اگر می‌خواهید از داخل Joomla این بررسی را انجام دهید، مسیر زیر را دنبال کنید:

System > System Information

در این بخش، می‌توانید نسخه‌ی PHP مورد استفاده را مشاهده کنید. گاهی هنگام ورود به بخش مدیریت جوملا، ممکن است یک پیام هشدار دریافت کنید که نشان می‌دهد باید نسخه PHP خود را به‌روزرسانی کنید.

8. بکاپ‌گیری منظم

در بدترین شرایط، یک بکاپ سالم می‌تواند وب‌سایت شما را در عرض چند دقیقه پس از حمله سایبری بازیابی کند. بکاپ جوملا شامل دو بخش اصلی است: هسته جوملا و سایر فایل‌های مهم، و پایگاه داده. روش‌های بکاپ‌گیری نیز متنوع هستند. می‌توانید این کار را به صورت دستی یا خودکار انجام دهید. در روش دستی، باید از فایل‌های سایت و پایگاه داده نسخه پشتیبان تهیه کنید. برای بکاپ‌گیری از پایگاه داده، می‌توان از phpMyAdmin استفاده کرد. با ورود به phpMyAdmin و انتخاب پایگاه داده، گزینه Export را انتخاب کرده و روی دکمه Go کلیک کنید تا فایل خروجی ذخیره شود.

اگر به دنبال یک راهکار خودکار هستید، می‌توانید از افزونه Akeeba Backup  استفاده کنید. پس از نصب، به داشبورد افزونه بروید و از وب‌سایت خود نسخه پشتیبان تهیه کنید. پس از اتمام فرآیند، به صفحه‌ای هدایت می‌شوید که لیست تمام بکاپ‌های ذخیره‌شده را نمایش می‌دهد و می‌توانید در صورت نیاز آنها را دانلود کنید.

مقابله با هک شدن جوملا

تمام اقداماتی که در قسمت قبلی بررسی کردیم، به شما کمک می‌کند تا از وبسایت خود در برابر حملات محافظت کنید. با این حال اگر وب‌سایت شما هک شده باشد، برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر باید اقدامات زیر را انجام دهید:

• دسترسی به سایت را محدود کنید: اگر احساس می‌کنید سایت شما مورد حمله قرار گرفته، دسترسی را موقتاً قطع کنید.
• اسکن سایت برای یافتن فایل‌های مخرب: از افزونه‌های امنیتی مانند Securitycheck Pro برای شناسایی و حذف کدهای مخرب استفاده کنید.
• بازگردانی نسخه پشتیبان سالم: اگر یک نسخه پشتیبان سالم از سایت خود دارید، آن را بازیابی کنید.
• تغییر رمزهای عبور: تمامی رمزهای عبور مربوط به سایت را تغییر دهید، از جمله مدیر جوملا، دیتابیس و FTP.
• بررسی سطح دسترسی کاربران: اطمینان حاصل کنید که هیچ حساب کاربری غیرمجازی در سایت ایجاد نشده باشد.

این اقدامات وبسایت شما را به وضعیت قبل از حمله بر می‌گرداند، اما حالا باید بیشتر مراقب امنیت وبسایت خود باشید.

پیکربندی دسترسی امنیتی در جوملا

علاوه بر اقدامات کلی، جوملا سه سطح دسترسی مجزا برای کاربران تعریف کرده است  که می‌تواند در افزایش امنیت سایت تاثیر زیادی داشته باشد. این سه سطح عبارت‌اند از:

• مدیران (Managers) کمترین سطح دسترسی را به بخش مدیریت جوملا دارند. می‌توانند دسته‌بندی‌ها و مقالات را ایجاد و ویرایش کنند. به مدیریت رسانه دسترسی دارند و می‌توانند فایل‌ها را بارگذاری یا حذف کنند. اما امکان نصب یا حذف افزونه‌ها را ندارند.
• مدیران ارشد (Administrators) علاوه بر تمام مجوزهای مدیران، چندین دسترسی اضافی نیز دارند. به مدیریت کاربران، مدیریت منو و مدیریت افزونه‌ها دسترسی دارند، اما نمی‌توانند به تنظیمات کلی جوملا دسترسی داشته باشند.
• کاربران ارشد (Super Users) بیشترین سطح دسترسی را دارند و می‌توانند به تمامی بخش‌های مدیریت جوملا، از جمله تنظیمات کلی، دسترسی داشته باشند. فقط کاربران ارشد می‌توانند سایر کاربران ارشد را اضافه، ویرایش یا حذف کنند.

بهتر است این نقش‌ها را با دقت میان کاربران خود توزیع کنید. هر فردی که نقش کاربر ارشد را داشته باشد، می‌تواند هر تغییری در سیستم جوملا ایجاد کند. اگر وظایفی را به اعضای تیم واگذار می‌کنید که به سطح دسترسی کمتری نیاز دارند، بهتر است حداقل سطح مجوز لازم را برای آنها تنظیم کنید.

سخن پایانی

با انجام این اقدامات، می‌توانید وب‌سایت خود را در برابر تهدیدات مختلف ایمن کنید و از اطلاعات کاربران و اعتبار کسب‌وکار خود محافظت نمایید. به یاد داشته باشید که امنیت یک فرایند مداوم است. اقدام‌های پیشگیرانه‌ای که امروز انجام می‌دهید، باعث حفظ امنیت و موفقیت وب‌سایت شما در آینده خواهد شد. امیدوارم این نکات برایتان مفید باشد! اگر تجربه‌ای دارید که در اینجا به آن اشاره نشده، خوشحال می‌شویم آن را با ما به اشتراک بگذارید.